Dönüş hareketleri için yarım daire kanalları

Yarım daire kanalları aynı geometrideki x, y, z eksenleri gibi birbirine (yaklaşık) dik duran 3 adet içi sıvı dolu dairesel-simit şeklinde borudur. Başımızın dönme hareketlerini yani açısal ivmeleri algılarlar.

Başımız hareket ettiğinde 2 ucu dışında her tarafı kapalı olan bu boruların içindeki sıvı hareketsizliğini yani ataletini korur. Kanal ve sıvı arasında oluşan görece hareket farkı, yelken şeklindeki yapıların(cupula) hareketin ters yönüne eğilmesine neden olur ve hassas tüy hücreleri bir hareket olduğunu algılar. Bunu pusulayı döndürdüğünüzde içindeki ibrenin dönmemesi gibi düşünebiliriz. Tabii ilk andaki hareketsizlik çok uzun sürmez ve dönme devam ederse(semazen gibi) iç kulak sıvısı da etrafındaki kemik kanal ile beraber dönmeye başlar. Sonrasında bir anda durursak, bu sefer hareketsiz kanal içindeki sıvı dönmeye devam edeceği için bir süre baş dönmesi(vertigo) hissederiz.

Son olarak şunu da ekleyeyim, başımızın iki yanında karşılıklı çalışan iki set yarım daire kanalı olduğu için gönderdikleri bilgiler beyinde birleştirilerek daha hassas bir denge algısı elde edilir.